Grootste staatsbedrijven van Nederland

Welke bedrijven zijn in bezit van de overheid?

Publicatiedatum 6 december 2023
Wijzigingsdatum 11 oktober 2024

In Nederland speelt de staat een belangrijke rol in de economie door haar aandeel in diverse sleutelsectoren. Deze betrokkenheid varieert van volledige eigendom tot aanzienlijke aandelen in grote ondernemingen. Hieronder wordt een uitgebreid overzicht gegeven van de tien grootste staatsbedrijven in Nederland, waarbij wordt ingegaan op hun rol, economische impact en strategische betekenis voor het land. Ben je op zoek naar een (nieuwe) baan en wil je een kijkje nemen of wij een vacature hebben die bij jou past? Bekijk dan al onze vacatures.

Nederlandse Spoorwegen (NS)

Het bedrijf NS is volledig in handen van de staat. Het is de spil van het Nederlandse openbaar vervoersnetwerk. Met een uitgebreid spoorwegnet dat het hele land bestrijkt, speelt NS een cruciale rol in zowel het dagelijks leven van miljoenen Nederlanders als in de economische structuur van het land. NS draagt bij aan de mobiliteit, duurzaamheid en verbondenheid binnen Nederland.

Schiphol Group

Schiphol Group is eigenaar en exploitant van Amsterdam Airport Schiphol (een van de drukste luchthavens van Europa). Schiphol Group speelt een vitale rol in de Nederlandse en Europese luchtvaartindustrie. De Nederlandse overheid (een van de belangrijkste aandeelhouders) beïnvloedt hiermee direct het luchtvaartbeleid en de economische ontwikkeling gerelateerd aan luchtvaart.

Gasunie

Gasunie is een staatsbedrijf. Het beheert het gasdistributienetwerk in Nederland en Noord-Duitsland. Het speelt een cruciale rol in de energie-infrastructuur door het leveren van aardgas en het ondersteunen van de overgang naar groenere energiebronnen. De netwerken van Gasunie zijn essentieel voor zowel huishoudelijk gebruik als industriële toepassingen.

TenneT

TenneT is volledig eigendom van de Nederlandse staat en beheert het hoogspanningsnet in Nederland en bepaalde delen van Duitsland. Als belangrijke speler in de Europese energiemarkt zorgt TenneT voor de distributie van elektriciteit en speelt het een vitale rol in de transitie naar duurzame energiebronnen, zoals wind- en zonne-energie.

Havenbedrijf Rotterdam

Het Havenbedrijf Rotterdam is gedeeltelijk in handen van de Nederlandse overheid en beheert de grootste haven van Europa. Deze haven is een cruciaal knooppunt in de internationale handel en speelt een sleutelrol in de logistieke keten. Het Havenbedrijf draagt bij aan de Nederlandse en Europese economie door het faciliteren van een efficiënte en duurzame goederenstroom.

Urenco

Urenco is deels eigendom van de Nederlandse staat en is een vooraanstaand internationaal bedrijf in uraniumverrijking, essentieel voor kernenergieproductie. Het levert een cruciale bijdrage aan de wereldwijde energievoorziening door brandstof te verstrekken voor kerncentrales. Urenco staat bekend om zijn geavanceerde technologie en inzet voor veiligheid en milieu in de kernenergiesector en onderstreept daarmee het belang van Nederland in mondiale energiezekerheid en technologische vooruitgang.

Holland Casino

Holland Casino is volledig in handen van de Nederlandse staat sinds 1976. Het is het enige bedrijf met een vergunning voor het exploiteren van casinospelen in Nederland. Deze unieke positie stelt de overheid in staat om gokactiviteiten te reguleren, met de nadruk op het voorkomen van gokverslaving en het waarborgen van eerlijk spel. De keten van casino's biedt een divers aanbod van spellen en vormt een bron van aanzienlijke inkomsten voor de staat, die worden aangewend voor sociale en publieke doeleinden.

Staatsloterij

De Staatsloterij is opgericht in 1726 en is daarmee de oudste actieve loterij van Nederland en draagt significant bij aan de staatsinkomsten. Als staatsmonopolie staat het bekend om zijn integriteit en betrouwbaarheid. De loterij, met zijn maandelijkse en speciale trekkingen, combineert het aanbieden van kansspelen met het genereren van fondsen voor het algemeen belang. de loterij speelt een actieve rol in het bevorderen van verantwoord speelgedrag.

Regionale Waterbedrijven

De verschillende regionale waterbedrijven, vaak in handen van lokale overheden, spelen een essentiële rol in de waterhuishouding. Ze zorgen voor schoon drinkwater, waterzuivering en watermanagement (cruciaal voor de volksgezondheid en milieu).

ProRail

ProRail is een overheidsbedrijf en is verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van het Nederlandse spoorwegnet. Het bedrijf speelt een essentiële rol in het waarborgen van de veiligheid en de efficiëntie van het treinverkeer, inclusief het onderhoud van sporen, wissels en seinen. Als spil in de Nederlandse spoorinfrastructuur faciliteert ProRail de samenwerking tussen verschillende treinmaatschappijen, zoals NS, en draagt het bij aan de betrouwbaarheid van het openbaar vervoer in Nederland.

Invloed op belangrijke sectoren

Deze bedrijven tonen de diversiteit en omvang van de Nederlandse staatsbetrokkenheid in de economie. Van transport en energie tot gokken en watermanagement. De Nederlandse overheid heeft door haar eigendom of aandeel in deze ondernemingen een beslissende invloed op belangrijke sectoren. Dit zorgt niet alleen voor economische stabiliteit en ontwikkeling, maar ook voor het behartigen van publieke belangen zoals duurzaamheid, volksgezondheid en veiligheid.